ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ (ΠΟΙΝΙΚΟ) ΑΡ. ΑΠΟΦ. 1370/2008 (ΚΑΙ 1503/2008 ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΣΥΝΘΕΣΕΩΣ ΜΕ ΟΜΟΙΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ)

Αιτιολογία αποφάσεως για το αδίκημα του άρθρου 358 Π.Κ. (κακόβουλη παραβίαση υποχρεώσεως διατροφής). Ελλιπής (και η απόφαση αναιρετέα) αν δεν μνημονεύει υπαρκτή οικονομική δυνατότητα υποχρέου και περιστατικά από τα οποία να προκύπτει ενδιάθετη βούλησή του να μη συμμορφωθεί στην υποχρέωσή του – 93 παρ.3 Συντάγματος, 358 Π.Κ., 139, 510 παρ. 1 στοιχ. Δ΄ Κ.Π.Δ.

*

Δικαστές: Κων/νος Κούκλης, Προεδρεύων, Β. Λυκούδης, Αν. Τσόλιας, Ι. Παπουτσής (Εισηγητής), Ν. Ζαΐρης, Αεροπαγίτες.

Δικηγόρος του γραφείου μας: Αγγελική Αντωνέα.


*       *       *       *       *

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Επειδή κατά το άρθρο 358 ΠΚ., όποιος κακόβουλα παραβιάζει την υποχρέωση διατροφής, που του την έχει επιβάλει ο νόμος και έχει αναγνωρίσει, έστω και προσωρινά, το δικαστήριο με τρόπο τέτοιο, ώστε ο δικαιούχος να υποστεί στερήσεις ή να αναγκαστεί να δεχθεί βοήθεια άλλων τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει, ότι για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος απαιτείται δεδηλωμένη παράλειψη του φερόμενου ως υπόχρεου προς διατροφή, προβλεπόμενη από το νόμο και αναγνωρισμένη με δικαστική απόφαση, έστω και προσωρινώς και οφειλόμενη σε κακοβουλία, δηλαδή στην ενδιάθετη βούληση μη συμμορφώσεως του προς την υποχρέωση, παρότι είχε την οικονομική δυνατότητα να καταβάλει για το προσδιορισμένο χρονικό διάστημα το χρηματικό ποσό που επιδικάσθηκε για την κάλυψη των αναγκών επιβιώσεως του δικαιουμένου προσώπου. Εξάλλου, έλλειψη της απαιτούμενης από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του Κ.Ποιν.Δ. ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, της δικαστικής αποφάσεως, που ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ Κ.Ποιν.Δ. λόγο αναιρέσεως, υπάρχει, όταν δεν περιέχονται σαφώς και πλήρως τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από τη διαδικασία, επί των οποίων θεμελιώθηκε η κρίση του δικαστηρίου, οι αποδείξεις και οι σκέψεις με τις οποίες υπήχθησαν τα πραγματικά περιστατικά στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόσθηκε. Στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου Κρήτης που την εξέδωσε, αφού διαλαμβάνει τα αποδεικτικά μέσα που έλαβε υπόψη του, δέχθηκε τα εξής πραγματικά: «Ότι ο εκκαλών, κατά τον αναφερόμενο στο διατακτικό τόπο και χρόνο, αρνήθηκε να καταβάλλει στη σύζυγο του (……..) κάτοικο (……..) για την ίδια ατομικά και για το ανήλικο παιδί τους (……..) οποίου έχει την επιμέλεια, τη διατροφή που έχει επιδικασθεί σύμφωνα με την απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ηρακλείου, με αριθμό 2041/2004, η οποία υποχρεώνει αυτόν να της καταβάλει το ποσό των 2.800 ευρώ, συνολικά, κάθε μήνα και κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα, ήτοι συνολικά το ποσό των 16.800 ευρώ, αυτός κατέβαλε μόνο το ποσό των 14.500 ευρώ απομείνοντος υπολοίπου 2.300 ευρώ. Συνεπώς, πρέπει να κηρυχθεί ένοχος της πράξεως του αυτής, απορριπτόμενων των αυτοτελών ισχυρισμών, που προέβαλε η συνήγορος του κατηγορουμένου περί καταβολών το επίδικο χρονικό διάστημα 500 ευρώ μηνιαίως και ως προς τα υπόλοιπα ποσά περί ελλείψεως κακοβουλίας στο πρόσωπο του λόγω αδυναμίας του οικονομικής και μη περιέλευσης της μηνύτριας σε κατάσταση στέρησης». Η αιτιολογία, όμως, αυτή είναι ελλιπής, δεδομένου ότι, ούτε στο σκεπτικό, ούτε στο διατακτικό της προσβαλλόμενης αποφάσεως, γίνεται δεκτό, ότι ο αναιρεσείων είχε την οικονομική δυνατότητα να καταβάλει το ποσό που επιδικάσθηκε με την ως άνω απόφαση, λόγω διατροφής, στη σύζυγο και το τέκνο του, ούτε διαλαμβάνεται σ’αυτά περιστατικά από τα οποία να προκύπτει η ενδιάθετη βούληση του να μη συμμορφωθεί στην απόφαση αυτή. Επομένως, πρέπει, κατά παραδοχή του από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ’ του Κ.Π.Δ. σχετικού λόγου αναίρεσης, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, γιατί είναι δυνατή η σύνθεση του από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως (άρ. 519 Κ.Π.Δ.).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Αναιρεί την υπ’ αρ. 1619/2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου. Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, που θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστές εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 13 Μαΐου 2008 και δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του, στις 23 Μαΐου 2008.