ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΡ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ: 570/2013

Διανομή δωρεάν από εβδομαδιαία εφημερίδα ψηφιακού δίσκου με κινηματογραφικό έργο σκηνοθέτη – πνευματικού δημιουργού δίχως μνεία του δημιουργού αυτού – Εξουσίες απορρέουσες από το ηθικό δικαίωμα του δημιουργού οπτικοακουστικών έργων – Δικαιώματά του σε περίπτωση προσβολής, από τα άρθρα 65 παρ. 1 και 2 Ν. 2121/1993 ακόμη και χωρίς επικουρική εφαρμογή των άρθρ. 57 και 60 Α.Κ. – Προϋποθέσεις παραίτησης – Χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης

*

Δικαστές: Ειρήνη Καλού, Πρόεδρος Εφετών, Μαρία Κουβίδου, Γεώργιος Τσιάμπας (Εισηγητής) Εφέτες

Δικηγόρος του γραφείου μας: Αγγελική Αντωνέα

* * * * *

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

 

 

Η υπό κρίση έφεση, στρεφόμενη κατά της υπ’ αρ. 2293/2010 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, που εκδόθηκε κατά την τακτική διαδικασία και δέχθηκε εν μέρει την από 08.02.2006 αγωγή του εφεσιβλήτου κατά της εκκαλούσας, έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα, αφού η μεν εκκαλουμένη επιδόθηκε στην εκκαλούσα – εναγομένη, με την επιμέλεια του εφεσιβλήτου – ενάγοντος, την 13.10.2010, όπως προκύπτει από την υπ’ αρ. 10375 της 13.10.2010 έκθεσης επιδόσεως του Δικαστικού Επιμελητή Πειραιώς ……, το δε δικόγραφο της έφεσης κατατέθηκε στη Γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου την 10.11.2010, επομένως προτού παρέλθει η τριακονθήμερη προθεσμία που ορίζει για την άσκηση της έφεσης η διάταξη του άρθρ. 518 του ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, να γίνει τύποις δεκτή και να ερευνηθεί περαιτέρω και κατ’ ουσίαν.

 

Ο ενάγων ισχυρίσθηκε, με την υπό κρίση από 14.02.2006 αγωγή του, ότι είναι πνευματικός δημιουργός του κινηματογραφικού έργου υπό τον τίτλο «Μοναξιά μου όλα», το οποίο έχει ο ίδιος σκηνοθετήσει, και ότι η εναγομένη εταιρεία, η οποία είναι ιδιοκτήτρια της εβδομαδιαίας (κυριακάτικης) πολιτικής εφημερίδας, πανελλήνιας κυκλοφορίας, υπό τον τίτλο …… διένειμε δωρεάν στο αναγνωστικό της κοινό με το υπ’ αριθμόν 46 της 08.01.2006 φύλλο της εφημερίδας της, ένα ψηφιακό δίσκο (dvd) στο οποίο ήταν εγγεγραμμένο το πιο πάνω κινηματογραφικό έργο του, χωρίς όμως να αναγράψει ούτε στην ετικέτα του δίσκου ούτε στη διαφημιστική γι αυτόν προμετωπίδα της πρώτης σελίδας του φύλλου το όνομά του ως σκηνοθέτη και επομένως πνευματικού δημιουργού του έργου, ενώ, αντιθέτως, προέβαλε με έντονη σε αμφότερες γραφή την επωνυμία του μουσικού συγκροτήματος (ΠΥΞ ΛΑΞ) που ερμήνευσε το ομότιτλο του έργου του τραγούδι (Μοναξιά μου όλα) και το όνομα της ηθοποιού Βάνας Μπάρμπα, η οποία όμως στο έργο δεν είχε πρωταγωνιστικό ρόλο, και με παράθεση εικόνων του μέλους του συγκροτήματος Φίλιππου Πλιάτσικα και της πιο πάνω ηθοποιού. Ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο η εναγομένη προσέβαλε παράνομα και υπαίτια το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας του στο πιο πάνω κινηματογραφικό έργο, ως προς την ηθική του διάσταση, αποκρύπτοντας την πατρότητά του πάνω σε αυτό και δημιουργώντας σύγχυση ως προς το είδος του ως κινηματογραφικού ή μουσικού έργου, και του προκάλεσε ηθική βλάβη, για την χρηματική ικανοποίηση της οποίας δικαιούται το ποσό των 30.000 ευρώ. Ζήτησε δε, μετά το νόμιμο δια των προτάσεων περιορισμό του αρχικά καταψηφιστικού αιτήματος της αγωγής σε εν μέρει αναγνωριστικό, να υποχρεωθεί η εναγομένη να του καταβάλει, από το πιο πάνω ποσό των 30.000 ευρώ, 6.000 ευρώ με το νόμιμο τόκο από της επιδόσεως της αγωγής, και να αναγνωριστεί η υποχρέωσή της να του καταβάλει το υπόλοιπο ποσό των 24.000 ευρώ, με το νόμιμο τόκο από της επιδόσεως της αγωγής.

Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, με την υπ’ αριθμόν 2293/2010 οριστική απόφασή του, δέχθηκε εν μέρει την αγωγή ως βάσιμη και κατ’ ουσίαν για το ποσό των 12.000 ευρώ και εξ αυτού υποχρέωσε την εναγομένη να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των 6.000 ευρώ νομιμοτόκως από της επιδόσεως της αγωγής, αναγνώρισε δε την υποχρέωση της εναγομένης να του καταβάλει και το υπόλοιπο ποσό των 6.000 ευρώ νομιμοτόκως και τούτο από της επιδόσεως της αγωγής.

Κατά της πιο πάνω αποφάσεως παραπονείται ήδη η εναγομένη με την έφεσή της για εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και για κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητάει να εξαφανισθεί η επικαλούμενη και να απορριφθεί η εναντίον της αγωγή. Οι λόγοι αυτοί της έφεσης πρέπει να ερευνηθούν περαιτέρω και κατ ουσίαν.

Το άρθρο 1 του ν. 2121/1993 «περί πνευματικής ιδιοκτησίας κ.λ.π.» προβλέπει ρητά ότι η πνευματική ιδιοκτησία περιλαμβάνει δύο δικαιώματα, το ηθικό και το περιουσιακό. Τα δικαιώματα αυτά χαρακτηρίζονται από το νόμο ως αποκλειστικά και απόλυτα και περιλαμβάνουν τις εξουσίες που απαριθμούνται ενδεικτικά στα άρθρα 3 και 4. Διαρκούν όλη τη ζωή του δημιουργού και 70 χρόνια μετά το θάνατο του. Το ηθικό δικαίωμα έχει προσωπικό χαρακτήρα και αποσκοπεί στην προστασία του προσωπικού δεσμού του δημιουργού με το έργο του. Είναι αμεταβίβαστο μεταξύ ζώντων και μόνο μετά το θάνατο του δημιουργού περιέρχεται στους κληρονόμους του (άρθρο 4 παρ. 3 και άρθρο 12), χωρίς να αποκλείονται συμβατικοί περιορισμοί του. Στο περιεχόμενο του ηθικού δικαιώματος περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η εξουσία δημοσίευσης του έργου, η εξουσία αναγνώρισης της πατρότητάς του και η εξουσία απαγόρευσης κάθε παραμόρφωσης, περικοπής ή άλλης τροποποίησης του έργου, καθώς και κάθε προσβολής του δημιουργού οφειλόμενης στις συνθήκες παρουσίασης του έργου στο κοινό (άρθρο 4 παρ. 1 στοιχ. α, β και γ αντιστοίχως). Η πρώτη επιτρέπει στο δημιουργό να αποφασίσει αν το έργο του θα δημοσιευθεί καθώς και για το χρόνο, τον τόπο και τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα γίνει προσιτό στο κοινό. Η εξουσία αυτή δεν εξαντλείται με την πρώτη δημοσίευση του έργου. Η δημοσίευση του (ολοκληρωμένου) έργου μπορεί να γίνει μετά από σύμβαση ή με τη συναίνεση του δημιουργού και από τρίτο πρόσωπο (π.χ. εκδότη), χωρίς να θίγονται οι λοιπές εξουσίες του ηθικού δικαιώματος. Η δεύτερη, αναλύεται σε δύο ειδικότερες εξουσίες: α) την εξουσία της ουσιαστικής αναγνώρισης του γεγονότος ότι ο δικαιούχος είναι δημιουργός του έργου και β) την εξουσία να απαιτεί τη μνεία του ονόματος του πάνω σε κάθε αντίτυπο του έργου και σε κάθε δημόσια χρήση του. Συνέπεια των δύο αυτών εξουσιών είναι ότι απαγορεύεται σε κάθε άλλον να ισχυρίζεται ότι είναι ο δημιουργός ή να προβάλει το όνομά του πάνω στο έργο ως όνομα του δημιουργού. Η προσβολή των δύο αυτών εξουσιών δεν γίνεται μόνο θετικά, με την ενέργεια των απαγορευομένων πράξεων από κάποιον τρίτο, αλλά μπορεί να γίνει και αρνητικά, με την αμφισβήτηση της ιδιότητας του δημιουργού, χωρίς αντίστοιχη προβολή ισχυρισμού ότι κάποιος τρίτος είναι δημιουργός και χωρίς προβολή του ονόματος του ως δημιουργού, ακόμη και με απλή παράλειψη, αναφοράς του ονόματος του δημιουργού, έστω και χωρίς αμφισβήτηση της πατρότητας του έργου. Η προβολή του ονόματος του δημιουργού πρέπει κάθε φορά να γίνεται με τον τρόπο, που επιβάλλεται από το είδος του έργου και από τον τρόπο της παρουσιάσεώς του στο κοινό, να ακολουθούνται δε και οι διαμορφωμένες συνήθειες, εφόσον δεν υπάρχει διαφορετική συμβατική ρύθμιση. Πάντως, είναι επιτρεπτή κατ αρχήν η συμφωνία, με την οποία ο δημιουργός παραιτείται από την εξουσία προβολής του ονόματος του πάνω στο έργο ή σε συνάφεια με αυτό. Η τρίτη εξουσία διατηρήσεως της ακεραιότητας (περιφρουρήσεως) του έργου εκδηλώνεται συνήθως αρνητικά, με τη δυνατότητα αποτροπής κάθε αλλοιώσεως που δεν βρίσκει σύμφωνο τον πνευματικό δημιουργό. Το περιεχόμενο της ανωτέρω εξουσίας είναι ευρύ, διότι δίνει τη δυνατότητα στο δημιουργό να απαγορεύει οποιαδήποτε μεταβολή του έργου του, που γίνεται χωρίς την άδεια του. Ακόμη και όποιος απέκτησε με σύμβαση την πνευματική ιδιοκτησία δε μπορεί να κάνει στο έργο μεταβολές τις οποίες κρίνει αναγκαίες για την καλύτερη εκμετάλλευση του, παρά μόνο στο μέτρο που ο δημιουργός επιτρέπει τις μεταβολές αυτές. Με σύμβαση, όμως, μπορεί να επιτραπεί κάθε αλλοίωση του έργου και η εκμετάλλευση του στην αλλοιωμένη μορφή. Όταν δεν υπάρχει ειδική συμφωνία, επιτρέπονται μόνον εκείνες οι αλλοιώσεις που έχουν ρητά συμφωνηθεί ή που επιβάλλονται από τον σκοπό της σχετικής συμφωνίας. Περαιτέρω, μεταξύ των έργων που αποτελούν αντικείμενο του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας, περιλαμβάνονται και τα οπτικοακουστικά έργα. Στα έργα αυτά, το ζήτημα ποιος είναι δημιουργός του έργου λύεται με το άρθρο 9 του ίδιου νόμου, σύμφωνα με το οποίο τεκμαίρεται ως δημιουργός αυτού ο σκηνοθέτης. Τέτοια έργα είναι και τα κινηματογραφικά, είτε είναι εγγεγραμμένα σε υλικό φορέα κατάλληλο για κινηματογραφική προβολή (φιλμ), είτε σε ψηφιακό δίσκο (dvd). Σε περίπτωση προσβολής των ηθικών εξουσιών που παρέχει το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας, ο δικαιούχος μπορεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 65 παρ. 1 και 2 Ν. 2121/1993 (και χωρίς επικουρική εφαρμογή των άρθρων 57 και 60 του. ΑΚ) να ζητήσει την αναγνώριση του δικαιώματος του, την άρση της προσβολής και την παράλειψη της στο μέλλον (παρ. 1), εφόσον δε η προσβολή έγινε υπαίτια, αποκατάσταση της ηθικής βλάβης, επικαλούμενος και αποδεικνύοντας: α) το γεγονός ότι είναι φορέας του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας, β) την πράξη προσβολής των ηθικών εξουσιών, γ) την υπαιτιότητα του δράστη και δ) την έκταση της ηθικής ζημίας η οποία είναι ανάλογη προς τη βαρύτητα της προσβολής. Συναφώς, πρέπει να σημειωθεί ότι, μετά το Ν. 2121/1993, το ηθικό δικαίωμα είναι ανεξάρτητο από το δικαίωμα της προσωπικότητας, η δε προσβολή του δεν αποτελεί πλέον και προσβολή της προσωπικότητας. Συνεπώς, δεν είναι δυνατή η επικουρική εφαρμογή του άρθρου 57 ΑΚ σε προσβολή ηθικού δικαιώματος, χωρίς να αποκλείεται η παράλληλη άσκηση απαιτήσεων από το άρθρο 57 ΑΚ, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του, δηλαδή στις περιπτώσεις όπου δεν συντρέχει προσβολή του ηθικού δικαιώματος αλλά μόνο της προσωπικότητας (βλ. ΕφΑθ 631/1990 ΕλλΔνη 1991.206, ΕφΑθ 8138/2000 ΔΕΕ 2001.60, ΕφΑθ 6520/2008 ΔΕΕ 2009.325, Δ. Κλαβανίδου Η δημοσίευση του έργου και η πατρότητα του δημιουργού Αρμ. 2010. 3 επ.).

Από την επανεκτίμηση των ένορκων καταθέσεων των μαρτύρων, …… και ……, που εξετάσθηκαν εκατέρωθεν στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, οι οποίες περιέχονται στα υπ’ αριθμόν 498/2008 πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης αυτού, και των εγγράφων που οι διάδικοι επικαλούνται και νόμιμα προσκομίζουν, αποδεικνύονται τα ακόλουθα ουσιώδη περιστατικά: Ο ενάγων έχει σπουδάσει την τέχνη του κινηματογράφου σε πανεπιστήμιο της Γαλλίας και ασκεί στην ημεδαπή το επάγγελμα του σκηνοθέτη. Παράλληλα, συμμετέχει και στην παραγωγή κινηματογραφικών έργων (ταινιών). Έχει σκηνοθετήσει ταινίες μεγάλου μήκους και τηλεοπτικές σειρές, έχει συγγράψει βιβλία για τον κινηματογράφο και έχει λάβει διακρίσεις για το πνευματικό έργο του. Μεταξύ των άλλων έχει σκηνοθετήσει και το κινηματογραφικό έργο υπό τον τίτλο «ΜΟΝΑΞΙΑ ΜΟΥ ΟΛΑ», διάρκειας 95 λεπτών, του οποίου, επομένως, είναι πνευματικός δημιουργός και το οποίο θεωρείται από τα σημαντικότερα έργα της επαγγελματικής σταδιοδρομίας του. Το σενάριο του έργου, που βασίσθηκε σε μια ιστορία του συγγραφέα – λογοτέχνη Βασίλη Βασιλικού, συνέγραψε η Άντα Γκούρμπαλη, πρωταγωνιστικούς δε ρόλους σε αυτό έπαιξαν οι ηθοποιοί Βαλέρια Χριστοδουλίδου και Χρήστος Σολωμός. Τη μουσική επένδυση της ταινίας και τα τραγούδια που ακούστηκαν για πρώτη φορά σε αυτή συνέθεσε, ερμήνευσε και εκτέλεσε το μουσικό συγκρότημα υπό τον τίτλο «ΠΥΞΛΑΞ». Έκτοτε, ορισμένα από αυτά τα τραγούδια, μεταξύ των οποίων και το ομότιτλο της ταινίας «Μοναξιά μου όλα», κυκλοφόρησαν σε δίσκους πυκνής εγγραφής (αϊ) και γνώρισαν μεγάλη εμπορική επιτυχία. Του κινηματογραφικού αυτού έργου ο ενάγων δεν είναι μόνο σκηνοθέτης και, με την ιδιότητα αυτή, πνευματικός δημιουργός του αλλά και συμπαραγωγός, αφού με το από 19.12.1997 ιδιωτικό συμφωνητικό συμπαραγωγής έργου που καταρτίστηκε μεταξύ αυτού, αφενός, και του …… και της εταιρείας υπό την επωνυμία ……, αφετέρου, συμφωνήθηκε η παραγωγή του με συγχρηματοδότηση της σχετικής δαπάνης κατά ποσοστά, του μεν ενάγοντος 20%, καθενός δε των άλλων δύο 40%. Με το ίδιο συμφωνητικό οι συμβαλλόμενοι κατένειμαν μεταξύ τους και τα εκ της εκ της οικονομικής εκμετάλλευσης του έργου απορρέοντα πάσης φύσεως δικαιώματά τους κατά το ποσοστό συμμετοχής του καθενός στη δαπάνη παραγωγής του, δηλαδή 20% για τον ενάγοντα και από 40% για τον καθένα από τους άλλους δύο (όροι 2 και 12 του συμφωνητικού). Ακολούθως η εκ των συμπαραγωγών του έργου εταιρεία υπό την επωνυμία …… με το από 06.05.1998 ιδιωτικό συμφωνητικό, μεταβίβασε στον έτερο συμπαραγωγό αυτού …… λόγω πωλήσεως, το ανήκον σε αυτήν ποσοστό 40% επί των δικαιωμάτων οικονομικής εκμετάλλευσής του. Τέλος, ο ενάγων, με το από 03.09.2002 ιδιωτικό συμφωνητικό, μεταβίβασε στον εκ των συμπαραγωγών του έργου ……, λόγω πωλήσεως, το ανήκον σε αυτόν ποσοστό 20% επί των δικαιωμάτων οικονομικής εκμετάλλευσης του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο μεν …… έγινε καθολικός φορέας του περιουσιακού, δικαιώματος που απορρέει από την πνευματική ιδιοκτησία στο κινηματογραφικό έργο υπό τον τίτλο «Μοναξιά μου όλοι», δυνάμενος να προβαίνει σε κάθε δυνατή εμπορική χρήση και εκμετάλλευση του (τηλεοπτική αναμετάδοση, κινηματογραφική προβολή, εγγραφή σε ψηφιακό δίσκο και κυκλοφορία του στην αγορά κ.ο.κ.), ο δε ενάγων διατήρησε το ηθικό δικαίωμα πάνω σε αυτό, ως σκηνοθέτης και πνευματικός δημιουργός του. Από το περιεχόμενο του πιο πάνω από 03.09.2002 ιδιωτικού συμφωνητικού δεν προκύπτει ρητή, όπως ο νόμος επιβάλλει, παραίτηση του ενάγοντος από το ηθικό του δικαίωμα πάνω στο έργο του και ειδικότερα από τις εξουσίες αναγνώρισης της πατρότητας και διατήρησης της ακεραιότητάς του, ο δε υπ’ αριθμόν 6 όρος αυτού με τον οποίον συμφωνήθηκε ότι «Η εκτέλεση όλων των ανωτέρω δικαιωμάτων που παραχωρούνται στον β’ συμβαλλόμενοαγοραστή …… δεν υπόκεινται σε κανένα χρονικό ή άλλο περιορισμό, αποτελεί δε νόμιμο μέσο άσκησης του ηθικού δικαιώματος του σκηνοθέτη, η οποία τον δεσμεύει, σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν. 2121/1993» αναφέρεται στις εναλλακτικές δυνατότητες οικονομικής εκμετάλλευσης του έργου από τον αποκτώντα …… τις οποίες ο ενάγων δεν είχε το δικαίωμα, επικαλούμενος την ιδιότητα του σκηνοθέτη και του πνευματικού δημιουργού, να εμποδίσει, και όχι στις πιο πάνω ειδικότερες εξουσίες που απορρέουν από το ηθικό δικαίωμα της πνευματικής ιδιοκτησίας. Με άλλα λόγια ο …… μπορούσε, ως καθολικός πλέον φορέας του περιουσιακού δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας στο κινηματογραφικό έργο, να προβαίνει σε οποιασδήποτε μορφής οικονομική εκμετάλλευσή του, πάντοτε όμως αναγνωρίζοντας την πατρότητα του ενάγοντος πάνω σε αυτό και διατηρώντας την ακεραιότητά του. Περαιτέρω, ο ……, έχοντας πλέον αποκτήσει το περιουσιακό δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας πάνω στο επίδικο κινηματογραφικό έργο υπό τον τίτλο «ΜΟΝΑΞΙΑ ΜΟΥ ΟΛΑ», με το από 04.10.2005 ιδιωτικό συμφωνητικό, που κατάρτισε με την εναγομένη, ιδιοκτήτρια και εκδότρια της εβδομαδιαίας (Κυριακάτικης) πολιτικής εφημερίδας πανελλήνιας κυκλοφορίας υπό τον τίτλο …… της έδωσε την άδεια να αναπαραγάγει σε ψηφιακούς δίσκους (dvd) και να διαθέσει, μέσω της πιο πάνω εφημερίδας της, στο αναγνωστικό της κοινό, ως δώρο, άπαξ και εντός διαστήματος εννέα μηνών από της υπογραφής του συμφωνητικού, μεταξύ άλλων κινηματογραφικών έργων, και το επίδικο ανταμοιβής που συμφωνήθηκε στην εφάπαξ καταβολή ποσού των 10.000 ευρώ. Την …… η εναγομένη, μαζί με το υπ’ αριθμόν …… φύλλο της εφημερίδας της …… διένειμε στο αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας αυτής δωρεάν, δηλαδή έναντι μόνον του τιμήματος των 3 ευρώ για την αγορά κάθε φύλλου της εφημερίδας, μεταξύ άλλων, και έναν ψηφιακό δίσκο (dvd) στον οποίον είχε εγγραφεί το επίδικο κινηματογραφικό έργο. Συνολικά η εναγομένη διένειμε στο αναγνωστικό της κοινό …… αντίτυπα (dvd) του επίδικου έργου, όσα δηλαδή και τα φύλλα της εφημερίδας που πούλησε την ημέρα εκείνη. Παρέλειψε, όμως, από υπαιτιότητά της ολοσχερώς να αναγράψει τόσο στην ετικέτα των δίσκων (dvd) που διανεμήθηκαν δωρεάν μαζί με τα φύλλα της εφημερίδας της όσο και στη διαφημιστική των δώρων προμετωπίδα της πρώτης σελίδας αυτών το όνομα του ενάγοντος ως σκηνοθέτη και πνευματικού δημιουργού του κινηματογραφικού έργου. Αντίθετα, στην μεν ετικέτα του ψηφιακού δίσκου έκανε μνεία και προέταξε με έντονα και μεγάλου μεγέθους κεφαλαία αλφαβητικά στοιχεία το όνομα του μουσικού συγκροτήματος «ΠΥΞ – ΛΑΞ», το οποίο συνέθεσε και ερμήνευσε τη μουσική και τα τραγούδια του έργου, και της ηθοποιού Βάνας Μπάρμπα, που έπαιξε μεν ρόλο σε αυτό όχι όμως πρωταγωνιστικό, και με κεφαλαία γράμματα αλλά μικροτέρου μεγέθους τα ονόματα των ηθοποιών, Βαλέριας Χριστοδουλίδου και Χρήστου Σολωμού, που πρωταγωνίστησαν σε αυτό, καθώς και το όνομα του συγγραφέα Βασίλη Βασιλικού, στην ιστορία του οποίου βασίστηκε το σενάριο της ταινίας, στην δε διαφημιστική ονόματα του μουσικού συγκροτήματος «ΠΥΞ – ΛΑΞ» και μάλιστα με έντονα μεγάλου μεγέθους κεφαλαία αλφαβητικά στοιχεία και με μικρότερα των ηθοποιών Βάνας Μπάρμπα, Βαλέριας Χριστοδουλίδου και Τζόννυ Θεοδωρίδη, παραθέτοντας και εικόνες του μέλους του πιο πάνω μουσικού συγκροτήματος Φίλιππου Πλιάτσικα και της ηθοποιού Βάνας Μπάρμπα. Έτσι, όμως, η εναγομένη, κατά το στάδιο της προσφοράς του επίδικου κινηματογραφικού έργου στο αναγνωστικό της κοινό, αφενός μεν απέκρυψε παντελώς το όνομα, του ενάγοντος ως σκηνοθέτη και πνευματικού δημιουργού αυτού αφετέρου δε αλλοίωσε την ταυτότητά του, αφού προέβαλε ιδιαιτέρως τη μουσική και τα τραγούδια του, σε βαθμό ώστε το κοινό να μην είναι σε θέση να διακρίνει αν πρόκειται για κινηματογραφικό ή μουσικό έργο, και εκ των ηθοποιών που συμμετέχουν σε αυτό τη δευτεραγωνίστρια Βάνα Μπάρμπα, αντί των πρωταγωνιστών Βαλέριας Χριστοδουλίδου και Χρήστου Σολωμού. Ο ισχυρισμός της εναγομένης ότι για την αναγνώριση της πατρότητας του ενάγοντος στο επίδικο κινηματογραφικό έργο αρκούσε το ότι μετά την έναρξη προβολής του από τον ψηφιακό δίσκο και σε ξεχωριστή οθόνη του αναγραφόταν το όνομα του ενάγοντος ως σκηνοθέτη του δεν είναι βάσιμος, διότι η αναγνώριση αυτή γινόταν αφού πρώτα ο ενδιαφερόμενος είχε, με την αγορά του φύλλου της εφημερίδας, αποκτήσει και τον δίσκο και όχι στο στάδιο της προσφοράς του, κατά το οποίο ο προσδιορισμός της πατρότητας του έργου διαμορφώνει και την απόφαση του ενδιαφερομένου να το αποκτήσει ή όχι. Έχει επομένως παράνομα η εναγομένη, με την πιο πάνω συμπεριφορά της, προσβάλει το ηθικό δικαίωμα του ενάγοντα ως πνευματικού δημιουργού του επίδικου κινηματογραφικού έργου με το να παραλείψει να αναφέρει το όνομά του στους ψηφιακούς δίσκους που διένειμε στο αναγνωστικό της κοινό και να αλλοιώσει την ταυτότητά του κατά το στάδιο της προσφοράς του, προσδίδοντάς του άλλα χαρακτηριστικά από αυτά που πράγματι είχε. Είναι δε και υπαίτια η συμπεριφορά αυτή της εναγομένης, διότι οι υπάλληλοι της στους οποίους αυτή ανέθεσε την αναπαραγωγή του επίδικου κινηματογραφικού έργου δι‘ εγγραφής του σε ψηφιακούς δίσκους προς διανομή στο αναγνωστικό της κοινό, γνώριζαν, από παρόμοιες περιπτώσεις που είχαν προηγηθεί, την αναγκαιότητα μνείας του ονόματος του πνευματικού δημιουργού πάνω στο διανεμόμενο έργο, όπως συνέβη με τις κινηματογραφικές ταινίες υπό τίτλους …… και ……, σκηνοθεσίας …… και ……, αντιστοίχως, στους διανεμηθέντες ψηφιακούς δίσκους των οποίων είχε αναγράψει τα ονόματα των πιο πάνω πνευματικών τους δημιουργών, εν αντιθέσει προς την επίδικη ταινία, στην οποία η αναγραφή αυτή ολοσχερώς παρελείφθη. Από την παράνομη δε και υπαίτια αυτή εκ μέρους της εναγομένης προσβολή του ηθικού δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας του πάνω στο επίδικο κινηματογραφικό έργο ο ενάγων αισθάνθηκε θλίψη και στενοχώρια, αντιλαμβανόμενος ότι αυτό προσφέρθηκε προς τέρψη στο αναγνωστικό κοινό ως αγνώστου πνευματικού δημιουργού και με αλλοιωμένα τα βασικά χαρακτηριστικά της ταυτότητάς του. Επομένως υπέστη αυτός ηθική βλάβη και δικαιούται, προς αποκατάσταση της, χρηματική ικανοποίηση, το ύψος της οποίας, λαμβανομένων υπόψει του είδους και της βαρύτητας της προσβολής, του βαθμού πταίσματος της εναγομένης και της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης των μερών, πρέπει να καθοριστεί στο ποσό των 12.000 ευρώ, το οποίο κρίνεται εύλογο. Είναι, επομένως, βάσιμη εν μέρει, για το πιο πάνω ποσό των 12.000 ευρώ, και κατ’ ουσίαν η έναντι της εναγομένης αξίωση του ενάγοντος για χρηματική ικανοποίηση της ηθικής του βλάβης από την παράνομη και υπαίτια εκ μέρους της προσβολή του ηθικού δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας του πάνω στο επίδικο κινηματογραφικό έργο υπό τον τίτλο «Μοναξιά μου όλα». Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, λοιπόν, που με την εκκαλούμενη απόφασή του έκρινε ομοίως δεν έσφαλε περί την ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου ούτε περί την εκτίμηση των αποδείξεων, όπως η εναγομένη, αντιθέτως μεν προς τις πιο πάνω παραδοχές πλην όμως αβασίμως, με την έφεσή της, υποστηρίζει. Συνεπώς η υπό κρίση έφεσή της πρέπει να απορριφθεί κατ’ ουσίαν και να επιβληθεί εις βάρος της η δικαστική δαπάνη του ενάγοντος για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας, σύμφωνα με τα άρθρα 176 και 183 του ΚΠολΔ.

ΠΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.

Δέχεται τύποις και απορρίπτει κατ’ ουσίαν την από 10.11.2010 υπ’ αριθμόν εκθέσεως καταθέσεως 9311/2010 έφεση κατά της υπ’ αριθμόν 2293/2010 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών.

Επιβάλλει εις βάρος της εκκαλούσαςεναγομένης τη δικαστική δαπάνη του εφεσιβλήτουενάγοντος για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας, την οποίαν καθορίζει στο ποσό των τετρακοσίων πενήντα (450) ευρώ.